بهره برداری بهینه از منابع آب زیر زمینی تحت کنترل تراز آب در سفره

شکی نیست که در شرایط کنونی، آب عنصری با ارزش در کل دنیاست که رفته رفته با افزایش جمعیت و محدودیت منابع آب وضعیت بحرانی کمبود آب مشکلات جدی را برای ادامه حیات ایجاد خواهد نمود. استفاده بهینه ازمنابع آب و جلوگیری از هدر رفتن این گوهر گرانبها می تواند تا حدی وضعیت بحرانی را مرتفع نماید. یکی از منابع مهم آب، سفره های آب زیر زمینی می باشد. در بعضی مناطق با برداشت بی رویه و عدم مدیریت بهره برداری صحیح افت بیش از حدی را بر سفره اعمال می نماید که ادامه این روند منجر به خشک شدن چاهها، قنوات، چشمه ها و ... می شود. در راستای رفع این مشکل لازم است مدیریت بهره بردرای صحیحی بر دشت اعمال شود، بنحوی که ضمن برداشت حداکثر از سفره افت سطح آب نیز کنترل شده باشد. در این راسله با استفاده از روشهای برنامه نویسی خطی مدلی ساخته شده است که بتوان هدف مورد نظر را به مرحله اجرا درآورد. با استفاده از آمار و اطلاعات هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی موجود دشت ابتدا مدلی جهت کالیبره نمودن دشت ساخته و مقادیر پارامترهای فیزیکی سفره بروش بهینه سازی برآورد می شوند. بمنظور تعیین حداکثر پمپاژ از سفره تحت افت کنترل شده نیز مدلی ساخته شده است که ضمن بکارگیری مقادیر پارامترهای فیزیکی برآورد شده از مدل اول و استفاده از دیگر اطلاعات موجود دشت، مدیریت بهره برداری بهینه را با حداکثر نمودن برداشت آب از منطقه تعیین می نماید. نتایجی در قالب عملکردهای مختلف در دشت فریمان-تربت جام توسط مدل حاصل گردید. این نتاجی نشاندهنده کاهش قابل توجهی از کل آب قابل برداشت سفره آب زیرزمینی نسبت به برداشت کنونی آن است. در اثر اتخاذ یکی از این عملکردها است که می توان روند کاهشی شدید افت سفره را کنترل نمود. در چند حالت ضمن تعیین میزان افت مجاز در قیود مربوطه، نرخ پمپاژ بنحوی تعیین میگردد که میزان افت سطح آب در سفره، در محدوده مورد نظر قرار گیرد. نتایج محاسبات موارد فوق در جداولی که در آنها میزان پمپاژ بهینه در هر حالت در مقابل پمپاژ موجود دشت آمده، تنظیم شده است. امید است که بتوان با بکارگیری این نتایج و اعمال مدیریت بهره برداری صحیح وضعیت بحرانی دشت را بهبود بخشید.